Tôi sẽ hướng dẫn bạn từng bước để tự đóng một giá sách gỗ đơn giản, dành cho người không có kinh nghiệm thợ mộc. Hướng dẫn này sẽ tập trung vào việc sử dụng các công cụ cơ bản, dễ tìm, và cách thực hiện an toàn, chi tiết từ khâu chuẩn bị đến hoàn thiện.
1. Khâu chuẩn bị
Trước khi bắt tay vào làm, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng để tránh lãng phí thời gian hoặc vật liệu.
Xác định kích thước và thiết kế
- Quyết định kích thước: Xác định giá sách sẽ cao, rộng, sâu bao nhiêu dựa trên không gian đặt nó và số sách bạn muốn chứa. Ví dụ: một giá sách cơ bản có thể cao 120 cm, rộng 80 cm, sâu 30 cm với 3 kệ.
- Phác thảo bản vẽ: Dùng giấy và bút vẽ sơ đồ giá sách, ghi rõ kích thước từng phần (2 tấm hông, 1 tấm lưng, 3-4 tấm kệ, 1 tấm đỉnh). Điều này giúp bạn hình dung rõ ràng và tránh sai sót khi cắt gỗ.
- Dự trù vật liệu: Dựa trên bản vẽ, tính toán số gỗ cần dùng. Thêm khoảng 10-15% gỗ dự phòng để phòng sai sót.
Công cụ cần chuẩn bị
- Thước dây và bút chì: Để đo và đánh dấu.
- Cưa tay hoặc cưa máy cầm tay: Cưa tay đủ dùng cho người mới, nhưng cưa máy sẽ nhanh hơn.
- Giấy nhám: Để làm mịn bề mặt gỗ (loại grit 120-150 là phù hợp).
- Khoan và vít: Khoan lỗ để bắt vít (mua vít gỗ dài 3-5 cm tùy độ dày gỗ).
- Tua vít hoặc máy bắt vít: Để vặn vít chắc chắn.
- Keo dán gỗ: Tăng độ bền cho mối nối.
- Thước vuông: Đảm bảo các góc vuông chính xác.
- Kẹp gỗ (tùy chọn): Giữ gỗ cố định khi lắp ráp.
An toàn
- Đeo kính bảo hộ và găng tay khi cưa hoặc khoan để tránh bụi gỗ và mảnh vụn.
- Làm việc ở nơi thông thoáng, có đủ ánh sáng.
2. Chọn nguyên liệu
Nguyên liệu ảnh hưởng lớn đến độ bền và thẩm mỹ của giá sách. Dưới đây là các lựa chọn phổ biến cho người mới:
Loại gỗ
- Gỗ thông (pine): Giá rẻ, dễ gia công, nhẹ, phù hợp với người mới. Có thể mua gỗ thông đã bào sẵn ở cửa hàng vật liệu.
- Gỗ MDF hoặc ván ép (plywood): Rẻ hơn gỗ tự nhiên, phẳng và dễ cắt, nhưng kém bền nếu gặp nước. Chọn loại dày ít nhất 1.5-2 cm.
- Gỗ pallet (tái chế): Miễn phí nếu bạn tìm được pallet cũ, nhưng cần kiểm tra kỹ xem gỗ có bị mục hay cong vênh không.
Kích thước tấm gỗ
- Mua gỗ theo kích thước bản vẽ. Nếu không tự tin cắt, bạn có thể nhờ cửa hàng vật liệu cắt sẵn theo số đo bạn cung cấp (thường có phí nhỏ).
- Độ dày gỗ: Tối thiểu 1.5 cm cho kệ chịu được trọng lượng sách; 2 cm là lý tưởng.
Sơn hoặc vecni
- Chọn sơn nước hoặc vecni để bảo vệ gỗ và tăng thẩm mỹ. Màu tự nhiên hoặc màu gỗ sáng thường dễ phối với nội thất.
3. Các bước thực hiện
Bước 1: Đo và cắt gỗ
- Dùng thước dây đo chính xác từng tấm theo bản vẽ (2 tấm hông, 1 tấm lưng, các tấm kệ, 1 tấm đỉnh).
- Đánh dấu bằng bút chì, dùng thước vuông kiểm tra góc 90 độ.
- Cưa gỗ theo đường kẻ. Nếu dùng cưa tay, giữ chắc tay và cưa từ từ để đường cắt thẳng.
Bước 2: Làm mịn bề mặt
- Dùng giấy nhám chà các cạnh và bề mặt gỗ để loại bỏ dằm, làm mịn đường cắt. Chà theo hướng vân gỗ để tránh xước.
Bước 3: Lắp khung cơ bản
- Đặt 2 tấm hông đứng song song, cách nhau bằng chiều rộng giá sách (ví dụ: 80 cm).
- Gắn tấm lưng vào 2 tấm hông bằng cách bôi keo dán gỗ, sau đó khoan lỗ và bắt vít. Đảm bảo tấm lưng phẳng và vuông góc với tấm hông.
- Gắn tấm đỉnh lên trên cùng bằng keo và vít, tạo thành khung chữ nhật chắc chắn.
Bước 4: Lắp các kệ
- Đo và đánh dấu vị trí các kệ bên trong khung (cách đều nhau, ví dụ: mỗi kệ cách 40 cm nếu giá cao 120 cm).
- Bôi keo dán gỗ ở mép kệ, đặt kệ vào vị trí, dùng thước vuông kiểm tra xem kệ có nằm ngang không.
- Khoan lỗ từ bên ngoài tấm hông vào kệ, bắt vít để cố định. Mỗi kệ nên có ít nhất 2 vít mỗi bên.
Bước 5: Kiểm tra độ chắc chắn
- Đặt giá sách thẳng đứng, lắc nhẹ để kiểm tra độ vững. Nếu lung lay, gia cố thêm vít hoặc thanh ngang phía sau.
Bước 6: Hoàn thiện
- Chà nhám lại toàn bộ giá sách để bề mặt mịn hơn.
- Sơn hoặc quét vecni (2-3 lớp, mỗi lớp cách nhau 4-6 giờ để khô). Dùng cọ hoặc bình xịt tùy sở thích.
- Để giá sách khô hoàn toàn (24-48 giờ) trước khi sử dụng.
4. Mẹo hữu ích
- Nếu không có kinh nghiệm khoan, bạn có thể dùng đinh đóng thay vít, nhưng vít sẽ chắc chắn hơn.
- Đặt giá sách dựa vào tường và bắt vít vào tường (dùng nở nhựa) nếu muốn tăng độ an toàn, đặc biệt khi chứa nhiều sách nặng.
- Nếu gỗ bị cong hoặc không đều, dùng kẹp gỗ ép chặt khi dán keo để khắc phục.
5. Ví dụ chi phí (ước lượng)
- Gỗ thông (1 m², dày 2 cm): ~200.000-300.000 VNĐ.
- Vít gỗ (20 cái): ~20.000 VNĐ.
- Keo dán gỗ: ~50.000 VNĐ.
- Sơn/vecni (1 lít): ~100.000-150.000 VNĐ.
- Tổng cộng: ~400.000-600.000 VNĐ (tùy kích thước).
Chúc bạn thành công với dự án giá sách của mình!
Dưới đây là phần bonus thêm những mẫu kệ gỗ | giá sách gỗ đẹp lung linh. Bạn tham khảo nhé!
6. Mẫu giá sách | kệ
a. Mẫu giá/kệ trang trí
b. Mẫu giá/kệ cổ điển
c. Mẫu giá/kệ hiện đại
d. Mẫu giá/kệ đơn giản, nhỏ