1. Keo dính công trình có thể dùng để dính động vật (như keo dính chuột) không?
Không nên sử dụng keo dính công trình (như keo epoxy, polyurethane, hoặc keo gốc xi măng) để thay thế keo dính chuột, vì các lý do sau:
- Mục đích sử dụng khác nhau:
- Keo công trình: Được thiết kế để liên kết các vật liệu như bê tông, kim loại, gỗ, gạch, hoặc đá trong xây dựng và công nghiệp. Chúng tập trung vào độ bền cơ học, khả năng chịu lực, chống thấm, và chịu nhiệt.
- Keo dính chuột: Được tối ưu để bẫy động vật nhỏ (chuột, côn trùng) bằng cách tạo độ dính cao, không khô cứng, và giữ động vật mà không cần lực kết dính quá mạnh như keo công trình.
- Đặc tính không phù hợp:
- Keo epoxy: Cần trộn hai thành phần, khô cứng sau vài giờ, không giữ được độ dính lâu dài để bẫy chuột. Ngoài ra, epoxy có thể quá mạnh, gây khó khăn khi xử lý động vật bị dính.
- Keo polyurethane: Linh hoạt và chống thấm, nhưng thường khô cứng hoặc cần thời gian đóng rắn, không phù hợp để bẫy động vật.
- Keo gốc xi măng: Chỉ dùng để dán gạch hoặc sửa chữa bê tông, không có độ dính bề mặt để bẫy chuột.
- Keo acrylic: Có thể có độ dính ban đầu, nhưng thường không đủ mạnh hoặc không giữ được độ dính lâu trong môi trường mở.
- Tính an toàn:
- Keo công trình chứa hóa chất mạnh (như amine, isocyanate) có thể gây độc nếu động vật hoặc con người tiếp xúc trực tiếp, đặc biệt khi keo chưa khô. Chúng không được thiết kế để tiếp xúc với sinh vật sống.
- Keo dính chuột thường được tối ưu để an toàn hơn (ít độc hoặc không độc) đối với môi trường gia đình, mặc dù vẫn cần cẩn thận khi sử dụng.
- Hiệu quả thấp:
- Keo công trình không có độ dính bề mặt liên tục (tacky) như keo dính chuột, nên khó giữ động vật nhỏ như chuột hoặc côn trùng.
- Keo dính chuột được thiết kế để tạo lực dính tức thời, ngăn động vật di chuyển mà không cần liên kết hóa học mạnh.
Keo công trình không phù hợp để dùng làm keo dính chuột do mục đích, đặc tính, và tính an toàn khác biệt. Sử dụng keo công trình cho mục đích này không chỉ kém hiệu quả mà còn có thể gây nguy hiểm cho động vật và con người.
2. Keo dính chuột có gì khác với keo dính công trình?
Dưới đây là sự so sánh chi tiết giữa keo dính chuột và keo dính công trình:
2.1. Thành phần cấu tạo
- Keo dính chuột:
- Polymer nền: Thường là polyisobutylene (cao su tổng hợp), polybutene, hoặc nhựa tacky (resin), tạo độ dính bề mặt cao và không khô cứng.
- Chất phụ gia:
- Chất tăng độ dính (Tackifier): Tăng độ bám bề mặt, giữ chuột hoặc côn trùng ngay khi tiếp xúc.
- Dầu khoáng: Giữ keo ở trạng thái dính lâu dài, không khô trong thời gian dài.
- Chất ổn định: Ngăn keo phân hủy dưới ánh sáng hoặc nhiệt độ.
- Đặc tính: Độ dính cao, không khô cứng, không độc (hoặc độc tính thấp), dễ thi công trên bìa cứng, nhựa, hoặc khay.
- Ví dụ: Keo dính chuột CatchMaster, Tangle-Trap.
- Keo dính công trình:
- Polymer nền: Epoxy, polyurethane, acrylic, hoặc xi măng cải tiến, tạo liên kết hóa học hoặc cơ học mạnh.
- Chất phụ gia:
- Chất độn (silica, cát): Tăng độ bền cơ học.
- Chất đóng rắn (amine, isocyanate): Khởi tạo phản ứng để keo khô cứng.
- Chất chống thấm, chống UV: Tăng khả năng chịu môi trường.
- Đặc tính: Độ bền cơ học cao, khô cứng, chịu lực, kháng nước/nhiệt, nhưng không giữ độ dính bề mặt lâu dài.
- Ví dụ: Sika Sikadur-31 CF (epoxy), SikaFlex Construction AP (polyurethane).
2.2. Sự khác biệt chính
Tiêu chí | Keo dính chuột | Keo dính công trình |
---|---|---|
Mục đích | Bẫy động vật nhỏ (chuột, côn trùng) | Liên kết vật liệu (bê tông, kim loại, gỗ) |
Độ dính bề mặt | Cao, dính liên tục, không khô cứng | Thấp sau khi khô, tập trung vào liên kết |
Thành phần chính | Polyisobutylene, polybutene, dầu khoáng | Epoxy, polyurethane, xi măng |
Thời gian khô | Không khô, giữ độ dính lâu dài | Khô cứng trong 4-48 giờ |
Độc tính | Thấp hoặc không độc (an toàn hơn) | Có thể chứa hóa chất độc (amine, isocyanate) |
Ứng dụng | Bẫy chuột, côn trùng trong gia đình, nông nghiệp | Xây dựng, sửa chữa, cố định neo |
Độ bền cơ học | Thấp, không chịu lực lớn | Cao, chịu lực cắt, kéo, nén |
An toàn sinh học | Tối ưu cho môi trường gia đình | Không phù hợp cho tiếp xúc sinh vật |
2.3. Tính an toàn
- Keo dính chuột: Được thiết kế để an toàn hơn khi sử dụng trong nhà, nhưng vẫn có thể gây hại nếu nuốt phải hoặc tiếp xúc lâu với da. Một số loại keo dính chuột cao cấp (như CatchMaster) sử dụng thành phần không độc, an toàn cho trẻ em và thú cưng.
- Keo công trình: Chứa hóa chất mạnh (như epoxy hoặc polyurethane) có thể gây kích ứng da, mắt, hoặc hô hấp. Không được thiết kế để tiếp xúc với động vật hoặc con người, đặc biệt khi chưa khô.
3. Thành phần và cách sản xuất keo dính chuột
Thành phần
- Polymer nền: Polyisobutylene hoặc polybutene, tạo độ dính cao và giữ trạng thái dính lâu dài.
- Chất tăng độ dính: Nhựa hydrocarbon hoặc nhựa tổng hợp, tăng lực bám bề mặt.
- Dầu khoáng: Giữ keo ở trạng thái dẻo, không khô cứng, kéo dài thời gian sử dụng.
- Chất ổn định: Chống phân hủy dưới ánh sáng, nhiệt độ, hoặc độ ẩm.
- Hương liệu (tùy chọn): Một số keo dính chuột thêm mùi hương (như mùi bơ đậu phộng) để thu hút chuột.
Cách sản xuất
- Chuẩn bị nguyên liệu:
- Polyisobutylene hoặc polybutene được tổng hợp từ dầu mỏ.
- Nhựa tackifier và dầu khoáng được tinh chế để đạt độ tinh khiết cao.
- Pha trộn:
- Các thành phần được trộn trong lò phản ứng ở nhiệt độ thấp (40-60°C) để giữ độ dẻo.
- Quá trình trộn diễn ra trong môi trường kín để tránh nhiễm bẩn.
- Tinh chỉnh:
- Điều chỉnh độ dính và độ nhớt để keo dễ bôi lên bìa cứng, nhựa, hoặc khay.
- Thêm hương liệu (nếu cần) để tăng hiệu quả bẫy.
- Đóng gói:
- Keo được bôi trực tiếp lên bìa cứng, khay nhựa, hoặc đóng vào thùng/tuýp.
- Đóng gói trong bao bì kín, tránh ánh sáng và độ ẩm để giữ độ dính.
- Kiểm tra chất lượng:
- Kiểm tra độ dính bề mặt, khả năng bẫy chuột/côn trùng.
- Đảm bảo keo không khô cứng trong thời gian dài (thường 3-6 tháng).
4. Ứng dụng và cách dùng keo dính chuột
Ứng dụng
- Bẫy chuột: Đặt keo trên bìa cứng hoặc khay ở nơi chuột thường xuất hiện (góc nhà, kho, bếp).
- Bẫy côn trùng: Dùng để bắt gián, kiến, hoặc côn trùng nhỏ trong nhà, nông nghiệp.
- Kiểm soát sâu bệnh: Dùng trong nông nghiệp để bẫy côn trùng gây hại (như Tangle-Trap cho cây trồng).
Cách dùng
- Chuẩn bị:
- Mua keo dính chuột (dạng tấm bìa hoặc keo lỏng).
- Đặt bìa keo ở khu vực chuột thường di chuyển (gần tổ, đường đi, hoặc nơi có thức ăn).
- Thêm mồi (bơ đậu phộng, bánh mì) ở giữa bìa keo để thu hút chuột.
- Thi công (nếu dùng keo lỏng):
- Bôi một lớp keo mỏng (2-3 mm) lên bìa cứng, nhựa, hoặc bề mặt phẳng.
- Tránh bôi quá dày để tiết kiệm keo và dễ xử lý.
- Đặt bẫy:
- Đặt bìa keo ở nơi thoáng, tránh bụi hoặc nước làm giảm độ dính.
- Kiểm tra bẫy hàng ngày để xử lý chuột hoặc côn trùng bị dính.
- Xử lý sau sử dụng:
- Nếu chuột bị dính, xử lý nhân đạo (thả ra xa nếu còn sống hoặc tiêu hủy an toàn).
- Vứt bìa keo vào thùng rác kín, tránh để thú cưng hoặc trẻ em tiếp xúc.
Lưu ý:
- Đeo găng tay khi xử lý keo để tránh dính vào da.
- Đặt bẫy xa tầm tay trẻ em và thú cưng.
- Nếu keo dính vào da, dùng dầu thực vật hoặc cồn isopropyl để lau sạch.
5. Nhà sản xuất keo dính chuột
Nhà sản xuất keo dính chuột
Thế giới:
- CatchMaster (Mỹ):
- Sản phẩm: CatchMaster Glue Boards, CatchMaster 72MB.
- Ưu điểm: Keo không độc, độ dính cao, phổ biến trong kiểm soát chuột/côn trùng.
- Tanglefoot (Mỹ):
- Sản phẩm: Tangle-Trap Sticky Coating.
- Ưu điểm: Keo dính côn trùng dùng trong nông nghiệp, an toàn và hiệu quả.
- Bell Laboratories (Mỹ):
- Sản phẩm: Trapper Max Glue Traps.
- Ưu điểm: Keo dính chuột/côn trùng chất lượng cao, dùng trong gia đình và công nghiệp.
Việt Nam:
- Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Dịch vụ Tân Phát:
- Sản phẩm: Keo dính chuột Tân Phát, bìa keo chuột.
- Địa chỉ: 123/45 Lê Lợi, Quận 1, TP.HCM.
- Ưu điểm: Sản xuất trong nước, giá rẻ, hiệu quả cao.
- Công ty TNHH MTV Sản xuất Thương mại Đại Hùng:
- Sản phẩm: Keo dính chuột Đại Hùng.
- Địa chỉ: 45/12 Nguyễn Văn Đậu, Quận Bình Thạnh, TP.HCM.
- Ưu điểm: Phổ biến ở Việt Nam, dễ mua tại chợ hoặc siêu thị.
- Công ty Cổ phần Kiểm soát Côn trùng Việt Nam (VPC):
- Sản phẩm: Keo dính chuột, bẫy côn trùng.
- Địa chỉ: 28/2 Đường số 2, Quận 7, TP.HCM.
- Ưu điểm: Cung cấp giải pháp kiểm soát chuột/côn trùng cho gia đình và nông nghiệp.